De overheden doen er van alles aan om de markten te stabiliseren, behalve doortastende en duurzame maatregelen nemen. Van de week was het weer de beurt aan Eurocommissaris Michel Barnier, die voorstelde om verplicht de kredietwaardering (rating) op te schorten van landen die aan het financiële infuus liggen. Met andere woorden als het goed gaat, zoals dat (in relatieve zin) in Duitsland het geval is mag een kredietbeoordelaar dat wel zeggen, maar als Italië aan het infuus moet moeten ze hun mond houden. En dan maar denken dat beleggers niet massaal zullen proberen de staatsleningen uit deze landen te dumpen als een rating wordt opgeschort.

Ook het Europese parlement heeft besloten dat het zogenaamde naked short selling moet worden verboden. Men mag dus niet meer iets verkopen, dat men niet heeft. Speculanten doen dit in de veronderstelling het verkochte later op een lager niveau terug te kopen. Ook het afsluiten van een faillissementsverzekering mag alleen nog maar als de belegger in kwestie daadwerkelijk de daarbij behorende staatsleningen in bezit heeft.

In sommige landen zijn de teugels nog strakker aangehaald. Zo is het in Italië vooralsnog verboden om überhaupt short te gaan, ook al bezit je de onderliggende waarde. In landen zoals Frankrijk, Spanje, Griekenland en België is het verboden om short te gaan in aandelen

Het lijkt erop dat men maatregelen neemt, die de onderliggende problemen van het financiële bestel zouden kunnen blootleggen. Maar ook al gooi je de thermometer weg, dan heeft de patiënt nog steeds koorts.

Uit een studie van EDHEC blijkt dat het grootste deel van de shortsellers market makers zijn die hun risico’s op de optiemarkt afdekken. Ook kun je een short positie op aandelen synthetisch nabootsen. Terwijl ik dit artikel schrijf staat het aandeel ING op € 5,40. Voor € 0,75 kun je de januari 2012 put kopen met een uitoefenprijs van € 5,40 en voor € 0,70 kun je de daarbij behorende call verkopen. Effectief zit je dan 100 aandelen short op € 5,35 per aandeel zonder het aandeel short te zijn gegaan. Studies tonen echter aan dat wanneer men niet short mag gaan, men ook geen alternatieven zoekt en gewoon de markt links laat liggen.

Door allerlei vormen van beleggingen te beperken, zal de omzet teruglopen. Men vergeet ook dat iedereen die short gaat ook eens moet kopen. Juist die inkopen (short covering) leidt regelmatig tot koersstijgingen, vooral als men in paniek shorts gaat indekken.

Studies uit 2008 lijken aan te tonen dat de impact van het verbod op short selling meer ligt in de aankondiging ervan dan in de effectiviteit van de maatregel zelf. Er was geen verschil te zien in de koersontwikkeling noch de volatiliteit van aandelen waar er geen verbod gold en die van aandelen die wel vielen onder een verbod.

De toezichthouders doen er alles aan om de markt transparanter en efficiënter te maken, maar wanneer overheden van tijd tot tijd al dan niet onverwachts de regels van het spel veranderen wordt beleggen zeker niet transparanter of efficiënter. Om over de onzinnige opmerkingen van de heer Barnier maar te zwijgen.

Michael Toorop, Managing Partner Persist Global Wealth Management