Ofschoon de politici in alle toonaarden ontkennen dat Griekenland op weg naar de euro-uitgang is, wordt de waarschijnlijkheid van dit scenario steeds groter. De huidige verdragen geven de leden van de eurozone niet de mogelijkheid om een land uit de euro te zetten, maar het staat Griekenland vrij op vrijwillige basis de euro en dan dus ook de EU te verlaten.

Een herinvoering van de Drachme zou de Grieken bevrijden van het juk van de EU, het IMF en de ECB. Ze zouden dan naar hartenlust weer zelf bankbiljetten kunnen drukken, maar eer het zover is moet er heel wat water naar de zee. De kosten zullen astronomisch zijn voor de Grieken.

In een uitstekend rapport van UBS worden de scenario’s en de kosten uiteengezet. Mocht Griekenland de Drachme herinvoeren, dan kan ze onmogelijk haar staatsschulden in euro’s aanhouden. Deze zullen dan omgezet moeten worden in haar eigen valuta. Dit betekent effectief een default. Griekse bedrijven die leningen hebben uitstaan, kunnen bijna niet anders doen dan ook hun schulden omzetten in Drachmen. Ook voor hun geldt dan een default. Zou dit gebeuren, dan zal vrijwel meteen de koers van de nieuwe Drachme in waarde dalen. Volgens UBS misschien wel 60%. Dit is dan wel de manier om het grootste deel van je schulden kwijt te raken. De rente zal zeker met een procent of 7 stijgen.

Als de Grieken bevroeden dat dit staat te gebeuren, moet voor een run op de banken gevreesd worden. Iedere Griek zal liever zijn of haar Euro’s contant onder het matras stoppen, dan het omgezet zien worden in waardeloos wordende Drachmen. Als de regering het zou willen implementeren, dan zullen ze verhinderen dat het geld wordt overgeboekt naar buitenlandse rekeningen. Als het niet bij verrassing gebeurt, zal er een run op de banken ontstaan. Stel dat het allemaal zou lukken, dan rijst de vraag welke saldi die nog bij de Griekse banken staan omgezet moeten worden. Alleen die van de Grieken of ook van buitenlanders, alleen die luiden in euro’s of ook die luiden in dollars, ponden enz., alleen die bij Griekse banken of ook bij die van Griekse kantoren van buitenlandse banken etc.

Als het allemaal gaat lukken en als een slag bij heldere hemel de Drachme wordt geherintroduceerd, dan is de kans groot dat spaarders bij banken in andere zwakke eurolanden zoals Italië of Portugal voor de zekerheid hun geld daar gaan weghalen. Je weet per slot van rekening maar nooit of niet ook hun regering terug gaat naar de oude valuta. Met andere woorden een run op de banken in de andere landen wordt dan realistischer. De nasleep zal vele malen groter zijn dan die na de val van Lehman Brothers.

Wanneer de saldi worden omgezet en de nieuwe valuta begint inderdaad te dalen, dan raken de gewone spaarders hun groot deel van hun geld kwijt. Daalt de nieuwe valuta inderdaad met 60%, dan is die 60% inderdaad de prijs die de Griekse spaarders hebben moeten betalen. Hun banken zijn er dan wel mee gered.

Een goedkope Drachme zou betekenen dat de Griekse export een stuk goedkoper wordt. Griekenland wordt dan, om oneigenlijke redenen, goedkoop. Het toerisme zal zeker op gestimuleerd worden (als de stakingen afnemen en er geen grote sociale onrust uitbreekt) en de export naar niet Europese landen ook. Maar de export naar de EU zal er niet van profiteren. In de Europese verdragen staan voorzieningen die bepalen dat de invoerrechten navenant zullen stijgen.

Ten slotte zal Griekenland tot in lengte van jaren moeite houden met het aantrekken van financiers. De rente zal drastisch stijgen. Ook zal de inflatie in Griekenland fors toenemen omdat alle importen fors duurder zullen worden. Volgens UBS zal het handelsvolume weleens kunnen halveren. Ten slotte becijfert de bank dat de kosten in het eerste jaar voor iedere Griek (mannen, vrouwen en kinderen) zal neerkomen op iets rond de € 10.000 per persoon. In de daarop volgende jaren zullen de kosten uitkomen op zo’n € 4.000 per persoon.

De Griekse alternatieven zijn schaars en eveneens pijnlijk. Dit jaar zal de economie met minimaal 5% krimpen en volgend jaar met 3%. Dat zou dan het vierde achtereenvolgende jaar van economische krimp worden.

Griekenland is weliswaar slechts 2,5% van de Eurozone, maar de impact van een Grieks afscheid zal enorm zijn en dan niet alleen voor de Grieken zelf. Daarom zullen de Europese politici kost wat kost de Grieken binnen boord willen houden, want een exit lijkt vooralsnog meer te kosten.

Michael Toorop, Managing Partner Persist Global Wealth Management