Brazilië werkt aan de toekomst

Nieuws

Brazilië werkt aan de toekomst

22-03-2011

Brazilië werkt aan de toekomst.

Na een stijging van 70%, vanaf de bodem van de aandelenmarkt twee jaar geleden, staat de Braziliaanse Index, de Bovespa, ongeveer op hetzelfde niveau als in 2008. Sinds de stormachtige stijging van de koersen in de jaren daarvoor, heeft de beurs dus per saldo weinig gedaan in de afgelopen drie jaar. Niet dat de economie in Brazilië stil heeft gestaan. In de periode van 2000 tot 2008 groeide de economie gemiddeld met 3,7%. In 2009 kromp de economie met slechts 0,2% als gevolg van de internationale financiële crisis en in 2010 was de groei weer gestegen naar 7,5%. Deze groei was de sterkste van de afgelopen 25 jaar. Wij zien voor dit jaar een gezonde groei van 4,5% op jaarbasis.

Internationale positie

Op basis van het Bruto Nationale Product (BNP) is Brazilië de achtste economie ter wereld en op basis van koopkracht zelfs de zevende. Qua populatie staat Brazilië nu op de zesde plaats. Het grote voordeel van de Braziliaanse bevolking is de gemiddelde leeftijd. Bijna tweederde van de bevolking is jonger dan 30 jaar, en dat terwijl de bevolking in bijvoorbeeld Europa, Japan en China snel vergrijst.

Een van de krachten van de Braziliaanse economie is de groeiende middenklasse. Inmiddels behoort 50% van de bevolking tot deze middenklasse. Keerzijde hiervan is de sterk stijgende consumptieve vraag met als gevolg inflatoire druk. Een tweede stimulerende kracht zijn de naderde sportfestijnen. In 2014 wordt er het Wereldkampioenschap voetbal en in 2016 de Olympische Spelen georganiseerd.

Ten slotte heeft Brazilië grondstoffen, waaronder olie. Drie jaar geleden vond men voor de kust ’s werelds grootste, onder de oceaan gelegen, olieveld. Brazilië was al niet echt afhankelijk van olie omdat zij op grote schaal biobrandstoffen gebruikt, dus kan zij de olie straks gaan exporteren. Het bedrijf dat de exploitatie ter hand neemt is Petroleo Brasileiro, een beursgenoteerd bedrijf dat gedeeltelijk eigendom is van de overheid. Petrobras is het grootste bedrijf van het zuidelijke halfrond.

Inflatie en rentebeleid

Het centrale probleem waar de Brazilianen echter mee worstelen is de inflatie. De instroom van buitenlands kapitaal en de sterk gestegen staatsbegroting (+ 15% in 2009 en + 22% in 2010), gecombineerd met de economische groei hebben de inflatie doen aanzwellen. Deze staat op het hoogste niveau in 26 maanden en fluctueert nu rond de 6%. De centrale bank heeft echter een maximum in gedachten van 4,5%. Hun financiële geschiedenis indachtig, is het de centrale bank ernst om de inflatie weer omlaag te krijgen. Daarom heeft men de rente verhoogd naar een niveau van 11,75%. Het is aannemelijk dat de rente volgende maand met weer een half procent verhoogd wordt naar 12,25% en later dit jaar zou opnieuw met een half procent. Economen verwachten dat de inflatie volgend jaar weer richting de 4,5% kan zakken.

Het nadeel van de hoge rente is dat de munt, de Reaal, sterk in waarde is opgelopen. Met z’n hoge reële rente is de munt erg aantrekkelijk. Een dure Reaal werkt gunstig voor het temmen van de inflatie, maar staat ook een gezonde economische groei in de weg. Brazilië loopt namelijk het risico dat het zichzelf uit de markt prijst. Om de inflatie te beteugelen en de koersstijging van de Reaal te beperken, maakt de centrale bank steeds vaker gebruik van belastingmaatregelen. Zo heeft de regering een belasting van 6% ingevoerd op buitenlandse investeringen in Braziliaanse obligaties. Op de korte termijn lijkt dit te werken.

De recente gebeurtenissen in Japan kunnen ook van invloed kunnen druk zetten op de Reaal. Japanse beleggers hebben behoorlijk geïnvesteerd in Brazilië en zouden mogelijk een deel van deze beleggingen (veelal obligaties) te gelden kunnen maken.

Beleid president Rousseff

De regering van de nieuwe president Dilma Rousseff probeert een moeilijk evenwicht te vinden. Voorop staat dat de inflatie beteugeld moet worden, maar verdere renteverhogingen trekt nog meer buitenlands kapitaal aan en voedt juist de inflatie. Daarom heeft men gekozen voor bezuinigingen om de groei enigszins te beperken. Het is terecht dat de Brazilianen met name de Amerikanen voor een deel de schuld geven van hun problemen. Door de kunstmatig lage rente in de VS, zoekt het geld een andere weg. Massaal duiken beleggers in valuta, grondstoffen en hoogrenderende obligaties die hun waarde kunnen behouden. Dat brengt Brazilië meteen op de voorgrond. Het zou voor Brazilië gunstig zijn als hier de rente wat begon op te lopen en de monetaire verruiming zou eindigen.

Door de groei van met name de Emerging Markets en de stortvloed van dollars stijgen de prijzen van de meeste grondstoffen. Zo´n stijgende prijs, zoals die van bijvoorbeeld ijzererts, hoeft niet noodzakelijkerwijs een impact op de vraag te hebben. De constructiewerkzaamheden voor de sportevenementen zullen voltooid worden ongeacht de prijzen. Ook de recente verwoestende aardbeving en tsunamie in Japan zal leiden tot een sterk stijgende vraag naar ijzererts. Dit is goed voor bedrijven zoals VALE. Geen wonder dat de bank Societe Generale een 30% hogere koers in het verschiet ziet voor VALE als ’s werelds grootste ijzererts producent.

Ook andere Braziliaanse bedrijven trekken de nodige aandacht. Zo wordt er van verschillende kanten beweerd dat Warren Buffet geïnteresseerd zou zijn in een stuk van Brasil Foods. Dit bedrijf is de tiende grootste voedselproducent ter wereld.

Het is dus niet voor niets dat Emerging Market legende Dr. Mark Mobius Brazilië nog steeds als zijn eerste keuze BRIC land ziet. Zodra het de Brazilianen lukt de inflatie te beheersen, zal de groei weer volop tot uiting komen in de financiële markten. Het land heeft de middelen, de grondstoffen, bevolkingsopbouw en de drijfveer om vooruit te komen. De nieuwe president is gemotiveerd en is niet bang offers te vragen om de toekomst van Brazilië zeker te stellen. Volgens The Economist kan Brazilië dit jaar Italië passeren op de economische ranglijst en PriceWaterhouseCoopers ziet de Braziliaanse economie op de lange termijn die van Japan inhalen. Dat betekent nog heel wat economische groei, maar ook fiscale en monetaire discipline van de regering van mevrouw Rousseff.